Długowieczne oraz Nieśmiertelne Zwierzęta i Rośliny

Zawsze uważałem badanie koralowców i podobnych do nich stworzeń za sztukę dla sztuki. Wreszcie artykuł w Gazecie Wyborczej o koralowcach żyjących ponad 4.000 lat dał mi do myślenia.

Zacząłem szukać rekordów długowieczności w Wikipedii i ku mojemu zdziwieniu odkryłem, że na na Ziemi żyją nieśmiertelne zwierzęta!

Długowieczność u ludzi

Zestawienie wypada zacząć od homo sapiens. Nie trzymamy się bowiem tak źle – osoby żyjące ponad 100 lat liczy się już w setkach tysięcy (co ciekawe w zdecydowanej większości są to obywatele USA).

Rozbieżność w średniem wieku życia na Ziemi jest spora – dla krajów trzeciego świata wynosi zaledwie 15-20 lat, w Królestwie Suazi wynosi około 30 lat (ze względu na AIDS), zaś w Honk Kongu ponad 80 lat (źródło).

Wprawdzie nie znalazłem mówiącego o tym dowodu rzeczowego, ale wygląda na to, że człowiek najszybciej wydłuża swóją średnią życia względem wszystkich stworzeń na Ziemi.

Jeszcze 100 lat temu średnia ta wynosiła 30-45 lat (wcześniej nigdy nie przekroczyła 30 lat). Osoby urodzone w roku 2010 powinny żyć już średnio 67 lat (źródło). Ciężko nie dojść do wniosku, że to właśnie człowiek niedługo będzie wiódł prym w długowieczności.

Najdłużej żyjące rośliny

Uważasz, że 4.000 lat z pierwszego akapitu tego artykułu robi wrażenie?

To co powiesz o trawie morskiej Posidonia oceanica z Morza Śródziemnego, która żyje 100.000 lat?

Trzeba przy tym podkreślić, że trzyma fason:

Najdłużej żyjące zwierzęta

Powszechnie uważa sie, że żółwie wiodą prym w długowieczności zwierząt. Faktycznie, wiele osobników żyje po 200 lat. Podobne osiągnięcia mają ryby Koi oraz Wieloryby grenlandzkie.

Po 400 lat żyją z kolei małże Arctica Islandica, a absolutny rekord biją gąbki Cinachyra antarctica – 1.500 lat! Sukces zawdzięczają życiu w lodowatym Oceanie Antarktycznym, gdzie reakcje biologiczne zachodzą wyjątkowo powoli.

Najdłużej żyjąca bakteria

W 2000 roku badacze z West Chester University w Pensylwanii wskrzesili bakterię, która hibernowała w krysztale w jaskini w Nowym Meksyku. Bakterii podano specjalną pożywkę i zaczęła znowu żyć „pełną piersią”. Obecnie ma 250 milionów lat i trzyma się dobrze (źródło).

Zwierzęta nieśmiertelne – stułbie

Stułbie to małe zwierzątka – mają najwyżej 3cm długości. Ich prosta budowa biologiczna pozwala na wyjątkowo sprawną regenerację. Polega ona na zastępowaniu starych komórek nowymi. Przez cztery lata obserwacji stułbi zmieniły one całe swoje ciała (wszystkie komórki) ponad 60 razy! Dzięki ciągłej wymianie komórek, stułbie zupełnie nie starzeją się i żyją wiecznie!

Podczas badania zwrócono uwagę, że czas pierwszej reprodukcji w 99% przypadków silnie wiąże się z długością życia. Porównując stułbie do innych zwierząt, które reprodukują się w tym samym wieku, stułbie powinny żyć od 1 do 8 miesięcy. Tymczasem przez 4 lata nie zaobserwowano żadnych oznak starzenia się.

Co ciekawe, jeśli przetniemy stułbię na pół przy użyciu skalpela, nie umrze ona. Obydwie części ciała zregenerują się i powstaną… dwa zwierzątka! (źródło).

W podsumowaniu naukowcy podkreślają, że wymiana wszystkich komórek ciała jest możliwa dzięki prostej budowie biologicznej. Sugerują, że starzenie się innych zwierząt zachodzi właśnie dlatego, że są zbyt skomplikowane, by wymieniać swoje komórki.

Ma to swój sens – wszak przeszczepy opierają się właśnie na masowej wymianie komórek i działają należycie. Gdyby tylko nasze organizmy były sprytniejsze, zapewne same hodowałyby wszystkie nowe komórki i je podmieniały. Niestety nie są (regenerują tylko naskórek itp.), więc musimy pomagać im w laboratoriach. Jest to jednak dowód na to, że naturalną koleją rzeczy jest wymiana komórek i nieśmiertelność, a nie starzenie się.

Zwierzęta nieśmiertelne – Turritopsis nutricula

Jest to meduza o długości 4,5mm, występująca w każdym oceanie, która osiąga dojrzałość płciową, reprodukuje się, a następnie… cofa w rozwoju!

Oznacza to, że przechodzi przez cykle starzenia się i odmładzania w nieskończoność, zmieniając swoje komórki wedle potrzeby. Czas między cyklami zależny jest od konkretnego gatunku – może to być kilka godzin, a może wiele miesięcy.

Również w tym podejściu człowiek może pochwalić się osiągnięciami – nie tak dawno udało się odwrócić proces rozwoju komórek ludzkiego organizmu. Oznacza to, że naukowcy potrafią zamienić np. komórkę skóry w komórkę macierzystą, która z kolei ma zdolność do przekształcenia się w dowolną inną komórkę. Można więc wymieniać uszkodzone tkanki organizmu bez posługiwania się embrionalnymi („zapłodnionymi”) komórkami macierzystymi, które według wielu oznaczają już życie. Protestów tych oczywiście nie podnosi używanie komórek własnego ciała, bowiem ciężko twierdzić, że część naszego naskórka to nowe życie.

Dążenie człowieka do nieśmiertelności

Jak widać, ostatnie lata bardzo zbliżyły nas do nieśmiertelności. Wprawdzie do celu wciąż jeszcze daleko, ale przy tym tempie rozwoju można przypuszczać, że za kilka lub kilkanaście pokoleń życie będzie nieskończenie długie.

Narazie możemy brać przykład z ludzi żyjących ponad 100 lat – u wszystkich zanotowano wysoki poziom witamin A oraz E. Do zobaczenia w warzywniaku 🙂

Wiedza i zdjęcia pochodzą z Wikipedii.